pojawiać się
  • przyjaciel jako rzeczownik odmieniający się nietypowo

    27.12.2023
    27.12.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie o odmianę rzeczownika przyjaciel w liczbie mnogiej. Czy nie można byłoby jako formę wariantywną dopuścić odmianę: przyjacieli, przyjacielom, przyjacielami, przyjacielach? Obecne formy, które uważa się za jedynie poprawne, są nieregularne i — moim zdaniem — pretensjonalne. Czy nie wystarczy dobra wola jezykoznawców, żeby uznać tę drugą odmianę za równie poprawną i tym samym ułatwić życie użytkownikom polszczyzny?

  • Pisze się dostawca usług internetowych
    17.04.2018
    17.04.2018
    Mam pytanie związane z przekładami umów z języka angielskiego. Często znajduje się w nich wykaz terminów stosowanych w dokumencie i są one wszędzie pisane wielką literą (np. Service Provider). Choć w polskim nie ma takiej swobody w kwestii wielkich liter jak w angielskim, to zwyczajowo terminy ujęte w definicjach są pisane wielką literą.
    Pytanie: czy w przypadku terminów wielowyrazowych lepiej pisać oba wyrazy wielką literą (np. Dostawca Usług) czy tylko pierwszy (Dostawca usług)?
  • Skąd się wzięła szwaczka?
    14.02.2008
    14.02.2008
    Witam!
    Chciałabym się dowiedzieć, czy słowo szwaczka pochodzi od formy męskiej szwacz, czy od słowa szwy.
  • bławacić się
    23.01.2012
    23.01.2012
    W jednym z tekstów Agnieszki Osieckiej, śpiewanym także przez Katarzynę Nosowską w piosence „Na całych jeziorach Ty”, pojawia się wyrażenie łzą się bławaci. Co to znaczy?? Nigdy wcześniej nie słyszałam, żeby ktoś używał tego wyrażenia, w Słowniku języka polskiego również nie znalazłam znaczenia słowa bławacić.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Z czym łączy się zwiastowanie?
    4.11.2019
    4.11.2019
    Chciałbym zapytać o poprawne rozwinięcie skrótu NMP w tytule parafia pw. Zwiastowania NMP. Większość parafii w Polsce używa rozwinięcia Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny (por. Wykaz parafii w Polsce, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa 2006). W moim odczuciu jest błędne, ponieważ sugeruje jeden z dwóch przypadków: ktoś zwiastował przyjście Maryi, alternatywnie to Maryja była tą, która coś zwiastowała.
  • Pisze się projekt „Kopernik”
    13.06.2019
    13.06.2019
    Czy jeśli w nazwie projektu pojawia się nazwisko, np. projekt Kopernik, to czy powinno być ono ujęte w cudzysłów?
    Pozdrawiam
    Agnieszka
  • Zgódź się i chodź

    31.10.2023
    31.10.2023

    Serdecznie proszę Państwa o wyjaśnienie, dlaczego w drugiej osobie trybu rozkazującego czasowników 2. koniugacji pojawia się zazwyczaj o, a czasami ó, np. „chodzę/chodź”, „szkodzę/szkodź”, ale „godzę/gódź”, „wodzę/wódź (na pokuszenie)”. Od czego to zależy?

  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

  • se
    12.11.2010
    12.11.2010
    Bardzo proszę powiedzieć, czym jest se? Wiem oczywiście, że jest to bardzo potoczna i skrajnie uproszczona forma zaimka zwrotnego sobie. Mówi się np. „Zamówię se pizzę na obiad” – wydawałoby się, że to typowy wytwór gwary uczniowskiej czy młodzieżowej. Ale słówko se znajduję niekiedy w starszych i bardziej literackich tekstach, np. w jednej z baśni z Klechd domowych jest takie coś: „Idzie, pogwizduje, laseczką macha, bo i laseczkę se sprawił”. Czy zatem se ma jakiś rodowód gwarowy?
  • To niby zwykły autobus, ale jednak coś w sobie ma
    24.05.2017
    24.05.2017
    Zastanawiam się, czy w przykładach takich jak: To niby zwykły autobus, ale jednak coś w sobie ma powinniśmy stosować pisownię niby z łącznikiem, w oparciu o regułę [188] WSO. Wątpliwość bierze się stąd, że podany tam przykład: niby-demokratyczny odczuwam jako zwartą całość, jakby termin, podczas gdy w moim przykładzie cząstka niby pojawia się doraźnie. Niby-demokratyczne można uznać za pewną kategorię państw – niby-zwykłe trudno zaś uznać za kategorię autobusów.

    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego